SAR İKİ GÜN MARMARİS PAVLANYO’ DA EĞİTİM GÖRDÜ
Ülkemizde ve dünyada son yıllarda üst üste yaşanan birçok afetin ardından bilinçli ve eğitimli arama kurtarma faaliyetlerinin insan hayatı için ne kadar önemli olduğunu bizlere gösterdi. Bu amaçla kurulan kuruluşlardan biri olan SAR, acil durumlar ve felaketlerde kaybolan veya mahsur kalan insanları bulma ve kurtarma amacı güden, özel bir eğitim ve operasyon türüdür. SAR ekipleri, genellikle afet bölgelerine, deprem, sel, çığ gibi doğal afetlerin etkilediği alanlara veya kaybolan kişilerin bulunması gereken bölgelere yönlendirilir. Bu amaçlarla birçok eğitim düzenleyen SAR ekibi eğitim için Marmaris’ te yer alan Pavlonya Çiftliği’ne geldi.
İki gün süren eğitim hakkında, Muğla (SAR) Arama Kurtarma ve Acil Yardım Derneği temsilci yardımcısı ve Marmaris temsilcisi, Erdal Yaşar ile görüştük.
Derneğiniz hakkında bilgi alabilir miyiz?
Tabii ki, ismim Erdal Yaşar, SAR Arama Kurtarma ve Acil Yardım Derneği Muğla Temsilci Yardımcısı ve aynı zamanda Marmaris temsilcisiyim. 2008 yılında kurulan bir derneğin oluşumu içerisindeyiz ve 2014 yılında dernekleştik. Akreditasyon süreciyle ilgili, burada yeni gelen gönüllerimize bu sürecin nasıl işleyeceğini ve nasıl akredite olunacağına dair bir yol planımız var. Bununla ilgili öncelikle teorik, sonra da pratik eğitimlerin olduğu 3 günlük bir kamp çalışmamız olacak. Burada ki amacımız, aslında insanların afetlerde kullanabileceği teçhizatları öğretmek, daha profesyonel bir şekilde canlılara ulaşmak ve onları daha iyi bir şekilde güvenli ortamlara ulaştırmak için gönüllülerimizi donanımlı hale gelmesini sağlamaktır. Bu süreçte, öncelikle teorik eğitimler veriyoruz; bu eğitim insan hak ve özgürlükleri kapsamında ve aynı zamanda AFAD’ ın bizlere gösterdiği teorik dokümanlar çerçevesinde gerçekleştiriliyor. Alana girdiğimizde nasıl davranmamız gerektiği, enkaza nasıl yaklaşmamız gerektiği ve enkaza hangi tekniklerle girmemiz gerektiği konusunda çalışmalar yapıyoruz. Şu anda yaklaşık 25-30 kişilik bir ekip var. Bunlardan yaklaşık 6 tanesi orta sınıf, yani çift yıldız akreditasyon eğitimlerini tamamlamıştır ve bu 6 kişinin içerisinde 2 kişi de AFAD tarafından eğitmen eğitimlerini tamamlamış ve AFAD eğitmeni olarak görev alan arkadaşlarımız vardır.
Bizler Türkiye’de 10 tane temsilciliğimiz var. Bu temsilcilikler kendi içlerinde akreditasyon eğitimlerini alıyor ve yaklaşık 2000-2500 kişiye bu eğitimleri veriyoruz Türkiye genelinde. Bizlerin mottosu “Birlikte daha güçlüyüz” şeklinde. Şu anda yaklaşık olarak Türkiye genelinde 2500 civarı, Muğla genelinde ise 85 kişiyiz. Ancak bu 85 kişinin tamamı operasyonel, sahada kullanacağımız insanlar değil; aynı zamanda lojistik, kriz masası, sanitasyon, sağlık gibi alanlarda kendi içimizde departmanlara ayırmış bulunuyoruz. Bu gelen ekip ile yaklaşık 3 gün boyunca burada bir eğitim alacağız ve aynı zamanda enkaz çalışmalarımız olacak. Beton bloklar içerisinde ilerleme, hasta ve yaralıyı çıkarma, ex olan vatandaşı nasıl dışarı çıkarılacağı gibi konularda eğitimler vereceğiz. Böyle bir çalışma planı içerisindeyiz.
Bildiğiniz gibi büyük bir afeti geride bıraktık. Birçok ekip gibi siz de afet bölgesindeydiniz. Buradaki çalışmalarınız ve son olarak ekiple yaptığınız çalışmalarınızla ilgili bilgi verebilir misiniz?
Bir süre önce deprem bölgesine gittik. Bu bölgede uluslararası bir operasyona katıldık; Libya operasyonu. Libya’ ya zorlu şartlar altında gittik. Çünkü çok ciddi bir kaotik ortam vardı. İlk olarak bir uçakla bir ekip gönderdik, daha sonra Bayraktar gemisiyle beraber çıktık. Yaklaşık 15 kişilik bir ekibimiz vardı ve 4,5 gün süren bir operasyon gerçekleştirdik, orada 9 gün kaldık. Ancak maalesef ki Türkiye’ de 6 Şubat’ ta olan büyük yıkımdan sonra bizler, SAR Arama Kurtarma ekibi olarak sahada yaklaşık 250 kişi bulunduk. Hatay’da görevliydik ve Hatay, Kırıkhan, Defne, Samandağ gibi bölgeleri yönettik. Koordineli bir şekilde Hatay İl Jandarma Komutanlığı ile beraber operasyonları gerçekleştirdik ve toplamda 28 gün boyunca sahada görev aldık. Bu süreçte 200’ ün üzerinde canlı ve 600 civarı ex vatandaşı çıkardık. Türkiye genelindeki İçişleri Bakanlığı’ na bildirdiğimiz sayılar bunlar.
Yıldızlardan biraz bahseder misiniz?
Akreditasyon süreçlerinde, hafif arama kurtarma seviyesi tek yıldız olarak belirlenir. Daha sonra orta seviye arama kurtarma için çift yıldız gereklidir. Biz şu anda bu seviyeye dâhiliz, ancak yakın zamanda 3 yıldız sınavına gireceğiz. Bu, Türkiye’nin sınırlarını aşarak dünyanın en üst seviyelerine çıkabileceğimiz anlamına geliyor.
Bu seviyeler arasındaki farklılıklar nelerdir, diye soracak olursanız; örneğin, tek yıldızlı ekiplerde köpekli arama yoktur. Ancak 3 yıldıza ulaştığınızda, ekibinizde aynı zamanda 4 köpek bulundurmanız istenir. Bizim güçlü olduğumuz alanlardan biri de K9 birimimizdir. Bugün eğitim sahasında yaptığımız canlıya odaklı arama, bu birimin ne kadar etkili olduğunu bir kez daha kanıtladı. Orta seviye arama kurtarma ekipleri genellikle 70 kişiden oluşur ve bu ekip, kendi envanteri ve kadrosuyla dışarıdan bir destek talep etmeden operasyonları yönetecek donanımlıdır. Afetlere müdahale ederken dış yardım almadan, tamamen kendi iç kaynaklarıyla hareket edebilecek seviyededir.
3 yıldız seviyesindeki ekipler, bu operasyonları yapsa da, 4 adet köpeği bünyesinde bulundurması gerekmektedir. Bu köpeklerin, AFAD tarafından akredite edilmesi gerekir ve bizim gibi eğitim süreçlerinden geçerler. Her köpeği bu sürece dâhil edemezsiniz. Bu süreç oldukça ciddi ve zorlu bir deneyimdir. Toplamda 100 kişiden fazla bir ekibin olması gerekir. Bu süreç, uzun ve zorlu bir eğitim aşamasını ifade eder. İlgili sınavları başarıyla geçtikten sonra, bu operasyonlara katılan bir oluşum 3 yıldızlı olarak nitelendirilir.
1. **Eğitim ve Hazırlık:** SAR ekipleri, özel eğitim almış ve arama ve kurtarma operasyonlarına hazırlıklı olan profesyonellerden oluşur. Bu ekipler, genellikle çok çeşitli becerilere sahip bireylerden oluşur, bu da arazi taraması, ilk yardım, teknik kurtarma ve navigasyon gibi alanları içerir.
2. **Ekipman ve Araçlar:** SAR ekipleri, genellikle arama ve kurtarma operasyonlarını gerçekleştirmek için özel olarak tasarlanmış ekipman ve araçları kullanır. Bu ekipmanlar arasında kurtarma köpekleri, termal kameralar, tıbbi ekipmanlar, teknik tırmanma malzemeleri ve uydu tabanlı iletişim araçları bulunabilir.
3. **Çeşitli Senaryolar:** SAR ekipleri, doğal afetlerin yanı sıra kaybolan kişilerin ormanlık alanlarda, dağlarda veya diğer zorlu ortamlarda bulunmasını içeren çeşitli senaryolara hazırlıklıdır.
4. **Koordinasyon ve İşbirliği:** SAR operasyonları genellikle çeşitli kuruluşlar, yerel yönetimler ve ulusal acil durum birimleri ile koordineli bir şekilde gerçekleştirilir. Ekipler, etkili bir şekilde birlikte çalışabilmek için sürekli olarak koordinasyon ve işbirliği içinde olmalıdır.
5. **İnsan Odaklı Çalışma:** SAR ekipleri, kayıp veya mahsur kalmış insanları bulma ve kurtarma sürecinde öncelikle insan odaklı bir yaklaşım benimser. Hızlı ve etkili bir şekilde hareket ederek, kritik durumdaki kişilere yardım etmeyi amaçlarlar.
SAR, acil durum yönetimi ve kurtarma operasyonları alanında uzmanlaşmış birçok gönüllü ve profesyonel kuruluş tarafından dünya genelinde uygulanır.
